Ο Νταβούτογλου, ο «Εθνικός Όρκος» των Τούρκων και η Δυτική Θράκη.
Του Σάββα Καλεντερίδη
Έχουν γραφτεί, και, κυρίως έχουν ειπωθεί πολλά για το πολιτικό προφίλ και την ιδεολογική ιδιοπροσωπία του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος, τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, οδεύει προς τη Θράκη.
Με δεδομένο ότι στην Ελλάδα έχει καλλιεργηθεί τεχνηέντως και επιμόνως η εντύπωση ότι η κυβέρνηση Ερντογάν και ο επί των Εξωτερικών υπουργός του Αχμέτ Νταβούτογλου αποτελούν κάτι διαφορετικό από αυτά που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, όσον αφορά τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, θα κάνουμε μια ιστορική αναφορά στο θέμα του «Εθνικού Όρκου» της Τουρκίας, που αποτελεί το βαθύ εθνικό υποσυνείδητο όλων ανεξαιρέτως των Τούρκων και που, κατά την άποψη μας, φωτίζει τα «βήματα» του Νταβούτογλου και στη Θράκη.
Η ιστορία έχει ως εξής. Ο Μουσταφά Κεμάλ πρωτοστάτησε στην πραγματοποίηση δύο πολύ σημαντικών συνεδρίων, που σημάδεψαν και καθόρισαν τον αγώνα που ακολούθησε για τη δημιουργία και την επιβίωση της σύγχρονης Τουρκίας: του Συνεδρίου του Ερζερούμ (Erzurum Kongresi, 23 Ιουλίου – 7 Αυγούστου 1919) και αυτού της Σεβάστειας (Sivas Kongresi. 4-11 Σεπτεμβρίου 1919).
Στα συνέδρια αυτά ο Μουσταφά Κεμάλ εξασφάλισε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των εκλεγμένων αντιπροσώπων στην οθωμανική βουλή, ενώ ταυτόχρονα συζητήθηκαν οι κεντρικές πολιτικές για την «απελευθέρωση» της Τουρκίας από τις συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος, καθώς και τα όρια-σύνορα μέσα στα οποία θα έπρεπε να συγκροτηθεί το νέο τουρκικό κράτος.
Όλα αυτά αποτέλεσαν το πολιτικό μανιφέστο του «αγώνα της απελευθέρωσης», τον λεγόμενο «Εθνικό Όρκο», το κείμενο του οποίου περιέχει τους όρους που θα μπορούσε και ήταν διατεθειμένη να αποδεχτεί η Τουρκία για να υπογράψει τη συμφωνίας ειρήνης, που θα σήμαινε γι’ αυτήν το οριστικό τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Ο «Εθνικός Όρκος», όπως θα δούμε παρακάτω, είναι ένα κείμενο έξι άρθρων που εγκρίθηκε στην τελευταία -μυστική- σύνοδο της Βουλής των Οθωμανών Αντιπροσώπων (Osmanli Mcbusan Meclisi) που έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη, στις 28 Ιανουαρίου 1920. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 17 Φεβρουαρίου 1920, ανακοινώθηκε στην τουρκική και διεθνή κοινή γνώμη καθώς και στα κοινοβούλια των χωρών όλου του κόσμου, λαμβάνοντας έτσι και χαρακτήρα διακήρυξης με διεθνή βαρύτητα.
Το κείμενο αυτό, που διδάσκεται επισταμένως σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αποτελεί για όλους τους Τούρκους μια ιερή παρακαταθήκη που καθορίζει την εξέλιξη και τη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και της πολιτικής συμπεριφοράς της συντριπτικής πλειονότητας των Τούρκων πολιτών και πολιτικών -κεμαλιστών και ισλαμιστών τα τελευταία 91χρόνια.
Τα άρθρα που απαρτίζουν τον «Εθνικό Όρκο» είναι τα εξής:
Άρθρο 1: Το μέλλον των εδαφών του Οθωμανικού Κράτους που βρισκόταν υπό την κατοχή των τουρκικών στρατευμάτων την 30ή Οκτωβρίου 1918, ημέρα υπογραφής της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός (Συνθήκη Ανακωχής του Μούδρου) και ιδιαίτερα εκείνων των εδαφών που κατοικούνται στην πλειοψηφία τους από αραβικούς πληθυσμούς, θα πρέπει να καθοριστεί με δημοψηφίσματα, στα οποία θα μπορέσει να εκφράσει ελεύθερα τη βούληση του ο λαός. Το σύνολο των εδαφών που κατοικούνται την ημέρα της υπογραφής της εν λόγω συνθήκης στην πλειοψηφία τους από Οθωμανούς μουσουλμάνους, που αποτελούν θρησκευτική, φυλετική και εθνική ενότητα και διακατέχονται μεταξύ τους από αισθήματα αμοιβαίου σεβασμού και αλληλεγγύης, ενώ σέβονται ταυτόχρονα το παραδοσιακό και κοινωνικό δίκαιο και το σύνολο των επικρατουσών συνθηκών, αποτελεί μια αδιάσπαστη ενότητα που δεν επιδέχεται οποιαδήποτε πραγματική ή υποθετική διάκριση.
Άρθρο 2: Μόλις αποκτήσει την πλήρη ελευθερία του ο λαός των περιοχών Καρς, Αρνταχάν και Αρτβίν, που ενσωματώθηκαν στη μητέρα πατρίδα με γενική ψηφοφορία, αν χρειαστεί θα αποδεχτούμε την εκ νέου προσφυγή του στις κάλπες, για να εκφράσει την τελική του βούληση.
Άρθρο 3: Θα πρέπει να δηλωθεί ότι η Τουρκία θα παραμείνει πιστή στη συμφωνία ειρήνης, εφόσον καθοριστεί η νομική υπόσταση της Δυτικής Θράκης και ο λαός που κατοικεί σ’ αυτήν εκφράσει τη βούληση του (για την τύχη της περιοχής, σ.τ.μ.) με απόλυτα ελεύθερο τρόπο.
Άρθρο 4: Θα πρέπει να προστατευτεί από κάθε είδους απειλή που είναι δυνατόν να διαταράξει την ασφάλεια της θάλασσας του Μαρμαρά και του κέντρου του ισλαμικού χαλιφάτου, που είναι η Κωνσταντινούπολη.
Η όποια απόφαση ληφθεί για το καθεστώς που θα ρυθμίζει την ελευθερία διέλευσης των πλοίων που σχετίζονται με τις μεταφορές και το εμπόριο μέσω των στενών που οδηγούν στη Μεσόγειο (Αιγαίο) και τον Εύξεινο Πόντο. Θα ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι ο παραπάνω όρος (της ασφάλειας της Κωνσταντινούπολης) θα παραμείνει απαράβατος και απαραβίαστος.
Άρθρο 5: Οι αρχές δικαίου που έγιναν αποδεκτές από τα κράτη της Αντάντ και τους αντιπάλους τους για τις μειονότητες, θα υποστηριχτούν και (θα εφαρμοστούν και από την πλευρά μας, υπό την προϋπόθεση ότι από τις ίδιες αρχές δικαίου θα επωφεληθεί και ο μουσουλμανικός λαός που κατοικεί στις γειτονικές χώρες.
Άρθρο 6: Για να καταφέρουμε να συγκροτήσουμε μια σύγχρονη διοίκηση και να πετύχουμε εθνική και οικονομική ανάπτυξη, όπως κάθε κράτος, θεωρούμε ως θεμελιώδη προϋπόθεση την απόκτηση πλήρους ελευθερίας και ανεξαρτησίας.
Για τον λόγο αυτόν είμαστε αντίθετοι και δεν θα δεχτούμε οποιονδήποτε όρο ή παρέμβαση που θα παρεμποδίζει την πολιτική, δικανική και οικονομική μας ανάπτυξη και εξέλιξη. Υπό την έννοια αυτή, οι όροι που θα προκύψουν για την εξόφληση του χρέους μας δεν θα πρέπει να είναι αντίθετοι με τις παραπάνω αρχές.
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω το περιεχόμενο του «Εθνικού Όρκου» αποτέλεσε κάτι ιδεολογία των Τούρκων όχι μόνο τη χρονική περίοδο που ακολούθησε μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης αλλά και τις δεκαετίες που ακολούθησαν αφού με βάση αυτόν το τουρκικό κράτος ακολούθησε πολιτικές που οδήγησαν στην αναθεώρηση του Καθεστώτος των Στενών και την προσάρτηση του Σαντζακίον της Αλεξανδρέττας.
Όταν έγιναν αποδεκτά τα έξι άρθρα του «Εθνικού Όρκου», στα όρια του νέου τουρκικού κράτους συμπεριλαμβάνονταν το Κιρκούκ, η Μοσούλη και η Δυτική Θράκη, στην οποία μάλιστα είναι ειδικά αφιερωμένο το 3ο άρθρο.
Τα του Κιρκούκ και της Μοσούλης ρυθμίστηκαν με ειδική συμφωνία μεταξύ Κεμάλ και Άγγλων, το 1926, αφού προηγουμένως θυσιάστηκαν στον βωμό των βρετανικών συμφερόντων οι χριστιανοί της Ανατολής και οι Κούρδοι, ενώ το καθεστώς της Δυτικής Θράκης καθορίστηκε με τη Συνθήκη της Λοζάνης, αφού προηγουμένως την είχε απελευθερώσει ο Ελληνικός Στρατός, στις 14 Μαΐου 1920, λίγους μήνες μετά την έγκριση του «Εθνικού Όρκου».
Παρότι τα ζητήματα αυτά έχουν ρυθμιστεί με διμερείς και διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες, η Άγκυρα και ο Αχμέτ Νταβούτογλου συνεχίζουν να ακολουθούν πολιτική που καθοδηγείται από τον «Εθνικό Όρκο».
Όσον αφορά το Κιρκούκ και τη Μοσούλη, η Τουρκία αποσκοπεί στη σταδιακή ενσωμάτωση τους, χρησιμοποιώντας ως όπλο την οικονομική διείσδυση, τους Τουρκομάνους και το Ισλάμ.
Όσον αφορά τη Θράκη, η Τουρκία εδώ και δεκαετίες οργανώνει τη μουσουλμανική μειονότητα εις τρόπον ώστε το δημοψήφισμα που αναφέρεται στο άρθρο του 3ο άρθρο του «Εθνικού Όρκου» να διεξαχθεί σε χρόνο και κυρίως σε διεθνο-πολιτική συγκυρία που θα εξασφαλίζει την «επιτυχή» για τα τουρκικά συμφέροντα έκβαση του. Αυτά, για να μη βαυκαλιζόμαστε για τους στόχους των Τούρκων και του Νταβούτογλου.
Εφημερίδα: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΑΓΡΥΠΝΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ 